Maiatzaren 3ko 309/2022 Errege Dekretuaren bidez ezarri zen zeharkako emisioen kostuak konpentsatzeko egungo mekanismoa 2021-2030eko aldian karbono-ihesa jasateko arrisku adierazgarria dutela uste den industria-sektore eta -azpisektoreentzat. Bada, oraingo mekanismo hori 2030ean jarriko da indarrean (2030ean izan diren kostuak konpentsatzeko).

Maiatzaren 3ko 309/2022 Errege Dekretua onartu zen Europako Batzordearen Komunikazioa (2020/C 317/04) eta Europako Batzordearen Komunikazioa (2021/C528/01) onartzearen ondorioz. Komunikazio horiek berotegi-efektuko gasak isurtzeko eskubideen salerosketa-erregimenaren testuinguruan Estatuak emandako laguntza-neurri jakin batzuei buruzko zuzentarauak osatzen dituzte, 2021etik aurrera (hemendik aurrera, zuzentarauak).

Duela gutxi, Europako Batzordeak gidalerroak berrikusteko prozesuari ekin dio (gidalerroen 67. atalean jaso da), azken datuen arabera parametro tekniko jakin batzuk eguneratzeko. Hala ere, berrikuspen horrek kontuan hartzen ditu, halaber, Emisio Eskubideen Salerosketa Erregimenari buruzko Europako araudiaren aldaketak (RCDE) eta Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2023ko maiatzaren 10eko (EB) 2023/956 Erregelamenduaren aplikazioa (Karbono-muga doitzeko mekanismoa ezartzen du).

Gainera, 2025eko uztailaren 8an onartutako Europako Industria Kimikorako Ekintza Planean jasotakoarekin bat etorriz, indarrean dauden gidalerroak onartu ziren unean formulatutako prezioen hipotesiek jada ez dituztenez islatzen merkatuko egungo baldintzak, beste sektore batzuei ere eragiten baitiete, berrikuspen-prozesu horren barruan sartzen dira mekanismoaren sektore berriak.

Gidalerroen eguneratzea aplikatu ahal izateko, maiatzaren 3ko 309/2022 Errege Dekretuaren eranskinak aldatzeko ministro-agindu bat onartu behar da, zeinak jasoko baititu mekanismoa osatzen duten parametroen balio berriak, eragiten dieten baldintzatzaileak eta sektore berriak.

Arau hau egiteko arrazoi nagusia da Espainiako ordenamendu juridikora helaraztea konpentsazio horri jarraipena emateko Europan ezartzen diren jarraibideetan jasotako eguneratzeak, datu berrienetan oinarrituta, gaur egun mekanismoaren barruan dauden sektoreentzat eta sektore berrientzat, zeinak indarrean dagoen emisio-eskubideen sistema europarraren eraginpean baitaude hirugarren herrialdeetako lehiakideen aurrean (aplikazio-eremutik kanpo). Hala, karbono-ihesaren arriskua murriztuko da, hau da, hirugarren herrialdeetara egindako isurien deslokalizazioa saihestuko da, 2. mailako emisio-estandarren igoera globala saihestuko da.

Arau honen bidez, arestian aipatutakoari jarraituz, zeharkako emisioak konpentsatzeko mekanismoari buruzko arau-esparrua eguneratu nahi da, maiatzaren 3ko 309/2022 Errege Dekretuaren eranskinak aldatzea ahalbidetuko duen ministro-agindu bat onartuz. Eranskin horietan sektore hautagarrien zerrenda eta berrikusi diren parametro teknikoen balioa jasotzen dira.

Arauaren xedea emisio-eskubideen kostuak konpentsatzeko aukera ematen duen mekanismoa eguneratzea da. Kostu horiek emisio-eskubideen salerosketari buruzko Zuzentaraua (ETS) aplikatzearen ondorio dira, eta industria-kontsumitzaileak ordaindu behar duen elektrizitatearen prezioan eragiten dituzte, hirugarren herrialdeetako lehiakideek kostu berak ez dituzten bitartean.

Ez dago erregulatzailea ez den alternatibarik. Ministro-agindu bat onartu behar da mekanismoaren parametro nagusiak eguneratzeko, datu berrienak eta haiei eragiten dieten baldintzak oinarri hartuta, bai eta sektore eta azpisektore hautagarri berriak sartzeko ere, gidalerroak onartu zirenetik hautemandako CO2-prezioen igoeraren eta, horren ondorioz, sektore horietarako karbono-ihesaren arriskua handitzearen ondorioz.

Igorlea identifikatuta dagoen erantzunak bakarrik hartuko dira kontuan.

Oro har, jasotako ekarpenak jendaurrean zabaltzeko modukoak izango dira. Bidalitako informazioaren zati batzuk konfidentzialtasunez tratatu behar direla uste badu interesdunak, eta, beraz, ez dira libreki zabaldu behar. Zati horiek berariaz adierazi behar dira ekarpenaren testuan, eta, horretarako, ez dira kontuan hartuko informazioaren konfidentzialtasunari buruzko mezu orokorrak.